Op 11 mei 2022 overleed op 84-jarige leeftijd de legendarische Ajacied Henk Groot. Louis van Gaal reageerde hierop met de woorden: “Het nieuws heeft mij getroffen. Toen ik jong was, was hij mijn idool”. Vier keer werd hij met Ajax landskampioen, twee keer won hij de KNVB beker en hij speelde in 1969 mee in de eerste Europa Cup finale van Ajax, die met 4-1 werd verloren van AC Milan. In het seizoen 1959-‘60 werd hij met achtendertig doelpunten topscoorder van de eredivisie. Henk Groot speelde 39 interlands. Toen Cruijff doorbrak werd hij van spits een voortreffelijke middenvelder en werd Cruijff middenvoor. Eén anekdote van Henk Groot is me altijd bijgebleven. Tijdens een interview met de bekende sportjournalist Herman Kuiphof liet hij zich ontvallen: “Herman, bij Ajax traint nu een jongetje van zeventien jaar mee, die meteen iedereen aanwijzingen gaat geven”. Herman Kuiphof: “Maar dit accepteren jullie toch niet?” Henk Groot: “Ja maar Herman, hij heeft altijd gelijk”. Hoe heet dit jongetje?, vroeg Herman. Henk Groot: “Hij heet …. Johan Cruijff!”
Wij Nederlanders zijn een nuchter volkje dat niet vooraan staat als het gaat om het bewieroken van sportidolen. Amerikanen aanbidden juist sporthelden. Max Verstappen won zondag 8 mei 2022 de Grand Prix van Miami. In Amerika is hij nu reeds een bewierookt idool. Als een versierde prijshengst sleurden de Amerikanen hem mee naar de honkballers van Miami Marlins en de basketballers van Miami Heat. Televisiestations, radio en kranten stonden in de rij voor Max.
Duiken we in de sporthistorie dan kan wat populariteit in de Verenigde Staten betreft slechts één Nederlandse sporter zich meten met Max: Fanny Blankers-Koen. Ze won in 1948 tijdens de Olympische Spelen in Londen vier gouden medailles: op de 100 meter, 200 meter, 80 meter horden en viermaal 100 meter estafette. Omdat de sprintwedstrijden samenvielen met het verspringen, hoogspringen en de vijfkamp kon ze daar niet aan meedoen. Volgens een aantal sportjournalisten had ze anders in plaats van vier, zeven gouden medailles gewonnen! De 32-jarige vliegende huisvrouw en moeder van twee kinderen had de hele wereld verbaasd. In Amerika wilden ze haar eren en bejubelen en daarom werd ze in 1949 uitgenodigd om met een Amerikaans atletiek team mee te doen aan wedstrijden in Los Angeles. Er waren honderdduizend toeschouwers, filmsterren wilden met haar op de foto. De zwart-wit beelden zijn onvergetelijk. Ze won de 100 yards (100 meter is 91,44 yard). Op de 80 yards horden vloog ze over de horden alsof er geen horden stonden. Ik citeer de reporter: “Op de 80 yards horden ging de bewondering over in extase. Fanny passeerde de finish toen de andere lopers pas een derde van de afstand hadden afgelegd!” Tijdens de viermaal 110 yards estafette klommen de Amerikanen bijna letterlijk op de banken. De reporter: “Bij de laatste wissel had Fanny een achterstand van een meter of dertien. Toen nam Fanny het stokje over, het stadion stond op zijn kop”. Op de beelden zien we hoe Fanny tegenstanders passeert alsof het lantaarnpalen zijn en winnend over de finish gaat. Fanny was een idool en werd een heldin.
In 1999 waren de Amerikanen haar niet vergeten. Vijftig jaar na haar optreden in Los Angeles werd ze mede door de Amerikanen gekozen tot atlete van de 20e eeuw. In goede gezondheid heeft ze in Monaco de prijs in ontvangst mogen nemen. Hoe herinneren de Amerikanen zich Max over vijftig jaar?
1961 Nederland-Hongarije Henk Groot kopt foto Wim van Rossem – Anefo
