Tijdens het lezen van het boek “De innerlijke weg naar leiderschap” van Jaworski, kwam op het idee om een column te schrijven over sport en de dood. Hij beschrijft een bewustzijnstoestand waarin mensen raken die zo opgaan in een bepaalde activitei dat niets anders meer lijkt te tellen. Die ervaring op zichzelf is zo zeldzaam en prettig, dat mensen er alles voor overhebben – soms zelfs hun leven – om dat gevoel weer te beleven. Hij schreef dit nadat hij VIP gast was tijdens de Grand Prix van Monza in Italië, waarbij hij in de pitch, voorafgaand aan de race tussen de coureurs mocht lopen. Max Verstappen zal voor de start nooit bezig zijn met het mogelijk gevaar dat hij loopt. De liefde voor de sport doet hem mogelijk gevaar vergeten. Uit gesprekken met bergbeklimmers is mij gebleken dat ze zich tot in de kleinste details voorbereiden om risico’s zoveel mogelijk te vermijden. Indien “iemand redden” betekent dat anderen het risico lopen om dood te gaan, wordt een protocol opgesteld dat iedereen ondertekent en waarin staat dat in dit geval die persoon dan niet gered gaat worden. Ook wordt in datzelfde protocol opgenomen hoe en op welke manier de familie geïnformeerd wordt. Als leek zou je zeggen: waarom zoveel risico’s lopen? Echter, de liefde voor de bergsport is zo groot dat deze doodsangst overschrijdend is.
De Oostenrijker Ernst Happel is een van de grootste trainers uit de voetbalhistorie. Hij won met Feyenoord in 1970 de Europa Cup 1. Happel leefde helemaal voor het voetbal. In de biografie van de vorige week overleden Feyenoord speler Wim Jansen, die ook meespeelde in het team van 1970, beschrijft hij hoe hij samen met Willem van Hanegem de 67-jarige Ernst Happel in 1992 kort voor zijn dood ontmoette. Hij was toen bondscoach van Oostenrijk en ongeneeslijk ziek: hij leed aan longkanker. Stoppen als bondscoach kwam nooit in zijn hoofd op: dat stond voor hem gelijk aan stoppen met leven. Honderd wilde hij worden, in ieder geval geleefd hebben voor honderd.
De volgende anekdote, waar de dood en begrafenis wel een heel bijzondere rol speelden, heb ik ooit ergens gehoord of gelezen maar ik weet niet meer wat de bron was, anders zou ik deze zeker vermelden. Een trouwe supporter van Liverpool had met de nodige moeite twee kaartjes voor de Cup Final veroverd. Toen de grote dag aangebroken was, zat hij echter alleen op de tribune en de plaats naast hem was leeg. De man die naast hem zat vroeg met vraagtekens in zijn ogen: “Meneer, waarom is die plaats naast u leeg?” “Ach”, zei de Liverpool fan met een gebroken stem: “die plaats was bestemd voor mijn te vroeg gestorven vrouw”. Zijn buurman moest dit even verwerken, maar durfde even later te vragen: “waarom heeft u dan niet een familielid of vriend meegenomen”? “Ach meneer”, was het antwoord, “dat is nou juist het probleem, die zijn allemaal naar de begrafenis”. Deze fan was waarschijnlijk geïnspireerd door de legendarische Liverpoolcoach Bill Shankley met zijn beroemde uitspraak: “Sommige mensen denken dat voetbal een kwestie is van leven of dood. Ik kan jullie verzekeren dat het veel meer is dan dat”.
Ernst Happel rechts. foto J.D.Noske – Anefo