Onsterfelijk

Onsterfelijk betekent in figuurlijke zin dat je voortleeft in herinnering van levenden. Voor
onsterfelijkheid hoef je niet altijd wereldberoemd te zijn. Voor vrijwel iedereen zijn hun
overleden vader en moeder en andere dierbare familieleden en vrienden onsterfelijk. In de
sportwereld zijn voorbeelden van legendarische sporthelden die eeuwig blijven voortleven.
De beroemde Ethiopische marathonloper Abebe Bikila, die in 1960 op blote voeten de
marathon won tijdens de Olympische Spelen in Rome en die dit herhaalde op gewone
schoenen in 1964 in Tokio, is in 1973 op 41-jarige leeftijd overleden. Ethiopië eert hem met
een groots grafmonument dat goed wordt onderhouden en veelvuldig bezocht wordt.
Toen ik jaren geleden met de Farm Frites ploeg een week meeging met de Giro, zag ik dat
een Nederlandse oud-renner ook op weg is naar onsterfelijkheid. Tijdens de rustdag zat ik op
een terrasje met Hennie Kuiper. Hij won Olympisch goud, was wereldkampioen, werd
tweede in de Tour de France en won grote klassiekers zoals Milaan-San Remo. Tot mijn
verbazing vroegen enthousiaste Italianen of ze met hem op de foto mochten. Lachend zei
Hennie: “Als je hier Milaan- San Remo hebt gewonnen dan ben je voor eeuwig een held. In
Nederland herkennen ze mij vaak niet eens”.

Hoe eert Nederland zijn sporthelden zoals Fanny Blankers-Koen? Zij won tijdens de
Olympische Spelen in 1948 in Londen vier keer goud: op de100 meter, 200 meter, 80 meter
horden en viermaal 100 meter estafette. Ze heeft maar liefst 21 wereldrecords op haar naam
staan, waaronder ook voor de vijfkamp, verspringen en hoogspringen. Fanny zou indien er
geen Tweede Wereldoorlog was uitgebroken normaliter nog meer gouden medailles hebben
gewonnen. De 32-jarige Fanny was moeder van twee kinderen en werd de “vliegende
huisvrouw” genoemd. In Amsterdam kreeg ze een heldenontvangst en als cadeau
een fiets. Het lijkt heel armzalig dat een viervoudige olympische winnaar een fiets kreeg,
maar het waren de jaren na de Tweede Wereldoorlog, die pas drie jaar tevoren was
afgelopen. Nederland kende toen veel armoede en evenals nu een grote woningnood. In
1999 werd Fanny Blankers-Koen gekozen tot atlete van de eeuw door de internationale
atletiekfederatie.

De laatste rustplaats van de atlete van de eeuw was bepaald niet verzekerd
van eeuwige rust. De in 2004 overleden atlete rust in een graf op begraafplaats “de
Wilgenhof” in Hoofddorp. In 2019 ontdekte een overijverige ambtenaar van de Gemeente dat
de grafrechten afliepen. Deze ambtenaar had weinig historisch sportbesef, want hij belde de
kinderen van Fanny Blankers-Koen op met de vraag wat ze met de grafrechten wilden doen.
Hij kreeg te horen dat het graf mocht worden geruimd! Gelukkig kwam dit ter ore van
sportjournalist Kees Kooman, die onder meer een biografie heeft geschreven over Fanny
Blankers-Koen. Hij belde de sportkoepel NOCNSF met een verzoek de gedenkplaats te behouden op sporthistorische gronden. Hij wacht nog steeds op een reactie. Uiteindelijk heeft Kees Kooman bereikt dat het graf niet mag worden geruimd, maar dat het historisch is verklaard. Zo gaat Nederland om met haar sporthelden, zo gaat het NOCNSF om met zijn gouden winnaars.

Er ligt een mooie uitdaging voor Chef de Mission van TeamNL Tokio 2021, Pieter van den
Hoogenband. Nadat hij het graf van Abebe Bikila heeft gezien zal hij voldoende inspiratie
hebben om het graf van Fanny Blankers-Koen de uitstraling te geven die ze verdient.