De oorlog in de Oekraïne volgen wij met verbijstering. Dit hadden wij na 1945 nooit meer verwacht. Zelf ben ik opgegroeid in de jaren ‘50 en via ouders, familie en onderwijzers heb ik vele verhalen gehoord over de nazi-bezettingsjaren 1940 – 1945. Ik kan me nog als de dag van gisteren herinneren dat ik met mijn vader begin jaren ’50 naar Duitsland reed naar het op 40 km van mijn woonplaats gelegen Mönchengladbach. Ik werd getroffen door de verwoestingen van de bombardementen. Het leek wel of er net een bombardement had plaatsgevonden.
Nederland weigerde om te voetballen tegen toen nog West-Duitsland (Oost-Duitsland werd in 1945 ingepikt door Rusland). Tot de gedenkwaardige 19 februari 1956. Toen werd in Düsseldorf tegen de wereldkampioen van 1954 West-Duitsland gespeeld. Dit is misschien wel de meest emotionele wedstrijd ooit. Iedereen wilde erbij zijn. Vijftienduizend Nederlandse supporters zaten in Düsseldorf op de tribune. De weinige cafés met een zwart-wit tv zaten bomvol. Iemand die privé een tv bezat zag zijn huiskamer vollopen. De rest van Nederland zat vol spanning aan de radio gekluisterd.
In Nederland werd in 1954 het profvoetbal ingevoerd en kwamen wereldklasse spelers,die in het buitenland als prof schitterden, als keeper Frans de Munck en stopper Cor van der Hart terug uit het buitenland om voor de eerste Nederlandse profclub Fortuna ’54 in Geleen te gaan spelen. Frans de Munck kwam van het Duitse FC Köln waar hij was uitgegroeid tot de beste keeper op de Duitse velden met als bijnaam: “Der Schwarze Katze”. Hij was zo goed dat de Duitse bondscoach Sepp Herberger hem vroeg om zich te laten naturaliseren tot Duitser om hem te kunnen opstellen tijdens het WK 1954 dat door Duitsland werd gewonnen. De Munck was echter geboren en getogen in het Zeeuwse Goes, dat zwaar getroffen werd door bombardementen. Hij vond het daarom geen goed idee om Duitser te worden. Was hij wel Duitser geworden ,dan was hij tot op heden de enige in Nederland geboren voetballer die wereldkampioen was geworden.
Het Nederlands elftal dat tegen Duitsland speelde telde vier spelers van het Limburgse Fortuna ’54 namelijk Frans de Munck, Cor van der Hart, Jan Notermans en Bram Appel. Twee spelers van VVV Venlo, namelijk Coy Koopal en Jan Klaassens en verder twee Brabanders: Roel Wiersma van PSV en Kees Kuijs van NAC. Acht spelers kwamen uit het zuiden dat toen de toon zette in het Nederlands voetbal. Het werd een zinderende wedstrijd die door twee doelpunten van Abe Lenstra (Heerenveen) met 2-1 door Nederland werd gewonnen. Frans de Munck en Cor van der Hart waren de grote uitblinkers, maar het hele team knokte alsof hun leven ervan afhing. Iedere speler had de oorlogsjaren meegemaakt en ze voelden dat ze in feite ten strijde trokken namens alle Nederlanders, waarvan velen enorm geleden hadden onder de Duitse bezetting. De bekende sportjournalist Kees Jansma bezocht deze wedstrijd met zijn vader, die in het verzet had gezeten. Na afloop nam hij kleine Kees bij de hand en huilde. Veel Nederlanders hebben gehuild om de tijdens de oorlog opgekropte emoties de vrije loop te laten. De zwart-wit beelden van deze wedstrijd blijven fascineren zoals ik vaak merk bij sportpresentaties. Met name de reddingen van “Zwarte Panter” Frans de Munck zijn onvergetelijk!
1956 Nederlands Elftal – foto Joop van Bilsen – Anefo
