Més Que Un Club
Wie een bezoek brengt aan het stadion van Barcelona ziet er een groot bord “Més Que Un Club”; ofwel “Méér Dan Een Club”. Tot voor kort werkte ik regelmatig in de Innovation Space van de TU Eindhoven. Een fenomenale broedplaats, waar studenten uit de hele wereld werken aan doorbraakinnovaties. Van de vele gesprekken die ik had met internationale studenten blijven de gesprekken met Anna, een studente uit Barcelona, mij het meest bij. Zoals bij alle Catalaanse families heeft ook in haar familie de Spaanse burgeroorlog van 1936 tot 1939 diepe sporen nagelaten. In haar familie worden de verhalen over de vermoorde Barcelona voorzitter Joseph Sunyol en de vele dierbaren die sneuvelden vaak verteld en van generatie op generatie overgedragen. Deze burgeroorlog, onder leiding van de wrede generaal en latere dictator Franco, heeft vele krassen veroorzaakt op de ziel van de Catalanen.
Franco stond met zijn leger aan de kant van de conservatieve Katholieke Kerk en de grootgrondbezitters. Zij waren bang voor communistische invloeden en bang dat de arme paupers zich zouden afkeren van de kerk en rijp zouden worden voor een revolutie. Barcelona viel in 1939 en de troepen van Franco vermoordden binnen vijf dagen tienduizend inwoners! Vele mensen uit Barcelona vluchtten de Pyreneeën over naar Frankrijk. Franco wilde de Catalaanse cultuur uitroeien en verbood de Catalaanse taal en kranten. Het onderwijs werd geïndoctrineerd door de Franco ideologie. Als klap op de vuurpijl strooide hij extra zout in Catalaanse wonden door zich een fervent supporter van Real Madrid te tonen. Het stadion van Barcelona werd toen een broedplaats van verzet waar men nog vrij Catalaans kon spreken en zingen. De Barcelona spelers werden gezien als vrijheidsstrijders. Vooral de club van Franco moest het ontgelden, het roemruchte Real Madrid. Real werd voor de Catalanen een symbool voor wreedheid en onderdrukking en de wedstrijden tegen Real waren en zijn zeer beladen, ook nadat met de dood van Franco in 1975 een einde kwam aan de onderdrukking.
In het weekend van 30 oktober 2016 was ik met mijn familie een lang weekend in Barcelona. Op zaterdagavond werd Real Madrid – Barcelona gespeeld. Het werd een zeer gedenkwaardig weekend. Bij aankomst in Barcelona werden we het slachtoffer van zakkenrollers. Toen mijn neef Rob een dag later met zijn driejarig zoontje in zijn armen in het park aan het wandelen was, voelde hij in zijn achterzak dat er weer een zakkenroller actief was. Deze crimineel had de verkeerde gekozen, want de gespierde Rob brak spontaan een vinger van de zakkenroller, waardoor deze kermend als een aangeschoten leeuw het hazenpad koos. Zo kregen we als familie toch nog een beetje genoegdoening.
In het hotel waar we verbleven was een zaal waar vijfhonderd mensen s ’avonds de wedstrijd konden bijwonen. Ik werd meegezogen door de Barça sfeer en probeerde zelfs het clublied mee te zingen. Barcelona won met 6-2, Messi scoorde twee keer en was de ster van het veld. Een Engelse commentator sprak van: “A genius at work”. En: “Pep Guardiola is creating a monster”.
s’ Avonds werden de spelers van Barcelona in een open bus over de Ramblas gereden en als helden door duizenden Catalanen toegejuicht. De ziel van de Catalanen, die zo gepijnigd was door het Real Madrid van dictator Franco, kon weer even lachen evenals de familie van Anna. Om met Jules Deelder te spreken: “Zij die vielen rezen juichend uit hun graf”.
1977 Barcelona met Cruijff en Neeskens – foto Koen Suyk – Anefo
